Günümüzde artan nüfus ile birlikte besine olan gereksinim artmış durumdadır. Ancak dünyadaki kaynakların azalması, bilinçsiz bir formda artan tüketim ve besin israfları bizden sonra gelecek jenerasyonları tehlikeye atmaktadır. Sürdürülebilir beslenme, gelecek jenerasyonlar için besin ve beslenme garantisine katkısı olan düşük çevresel tesirli beslenme halidir.
GIDA ÜRETİMİNİN ÇEVRESEL ETKİLERİ
Besin üretimi ve tüketimi çevresel bozulmanın temel nedenleri ortasında yer almaktadır. Tarımın, global toprak kullanımının %48’ini kapsadığı belirtilmekte ve sera gazı oluşumunun %30’u ziraî faaliyetlerden kaynaklı oluşmaktadır. Hayvansal üretim ise dünya karasal alanlarının %30’unu kaplamakta ve toplam sera gazı oluşumunun %25-40’lık bir kısmına neden olmaktadır.
SAĞLIKLI VE SÜRDÜRÜLEBİLİR BESLENME İÇİN NELER YAPMALIYIZ?
BESİNLERİ İSRAF ETME!
Yaşadığımız gezegende 820 milyon açlıkla çaba ederken başka tarafta çok kilo ve obeziteden ötürü vefat oranları artmaktadır. Beslenmemizdeki bu dengesizlik muhtaçlık duyduğumuzdan daha fazla besin üretimine neden olmakta ve besin israfını arttırmaktadır.
Avrupa’da her yıl yaklaşık 88 milyon ton besin atılmaktadır. Besin zincirinin üretim, sürece, depolama, satış üzere tüm kademelerinde ve son tüketicide israf gerçekleşmektedir. Hatta yeşil sebzeler tüketicinin karşısına çıkana kadar yaklaşık %45’lik bir kayba uğramaktadır. Neredeyse üretilen mahsülün yarısı daha sofraya ulaşmadan yok olmaktadır. Yalnızca bu da değil, boşa gitmesin diyerek tüketilen yemek bile israf olarak kabul edilmektedir zira bedenimizin gereksiniminden fazlasını almak da israfın nedenlerindendir.
Bu israfın önüne geçebilmek için besin kayıplarının ve atıkların azaltılmasına yardımcı olabilecek bir sistem izlenmesi gerekmektedir. Böylece artan besin talebi sağlıklı ve sürdürülebilir bir formda karşılanacaktır.
BESLENMENİ DÜZENLE!
Araştırmalar diyet değişikliğinin besin sistemlerinin sürdürülebilirliğini arttırmanın en güçlü yollarından biri olduğunu göstermiştir. Tabiki her birey için genelleyebileceğimiz bir beslenme formu bulunmamaktadır lakin beslenme alışkanlığımızda yapacağımız küçük değişiklikler bile sürdürülebilir beslenme için katkı sağlayacaktır.
Özellikle iç anadolu bölgesi olarak beslenme kültürümüzde et büyük bir yere sahiptir. İşe bunu değiştirerek başlanabilir. Hayvansal besinlerin üretimi bitkisel besinlerin üretiminden daha fazla kaynak gerektirmektedir (üretim ünitesi başına toprak kullanımı, su tüketimi ve CO2 emisyonu gibi). Bunun bir sonucu olarak da etrafa olumsuz tesirleri daha fazladır. Yalnızca bitkisel kaynaklı beslenmek de bir tahlil değildir. Değerli olan et, süt eserleri, yumurta üzere hayvansal kaynaklı besinleri israf etmeden ve gereksinimimiz kadar tüketmektir. Bunun yanında bitkisel besinlerden yüklü beslenmek sürdürülebilir beslenme için ve genel sıhhat durumunu düzgünleştirmek için(tansiyon, kolesterol, kanser vb) çok yeterli bir seçenek olarak karşımıza çıkmaktadır.
Bedenimizin gereksinimi kadar besin tüketmek, yediğimiz öğünlerde tabağın yarısını zerzevat ve meyvelerden, kalan yarısını çoğunlukla bitkisel protein kaynakları ve tam tahıllardan oluşacak halde tercih etmek üzere küçük adımlar beslenmenin global boyutta çevresel sonuçlarını değerli ölçüde değiştirebilir.
