Henoch-Schönlein purpurası neden oluştuğu tam olarak bilinmeyen, başta cilt olmak üzere eklemler, mide-barsak sistemi, böbrekler ile daha seçkin olarak öteki organların etkilendiği, küçük damarları tutan bir damar iltihabıdır.
Çocukluk çağında görülen kan pulcuklarında düşme olmadan görülen en sık küçük damar iltihabıdır. Genel olarak 5-15 yaş kümesinde görüldüğü için bir çocukluk çağı hastalığı olarak kıymetlendirilebilir.
Hastalığın 17 yaş altında yıllık görülme sıklığı 15/100.000 olduğu iddia edilmektedir. Henoch-Schönlein tanısı için klinik teşhis kriterleri kullanılmaktadır. Bu kriterler; 1. kan pulcuklarında düşme olmaksızın görülen, ciltten yavaşça kabarık, dokunmakla hissedilebilen kanama eğiliminde olan cilt lezyonu, Birinci belirtilerin ortaya çıktığı anda hastanın yaşının 20’nin altında olması, Yemeklerle şiddetlenen yaygın karın ağrısı yahut kanlı ishal üzere barsak tutulumu bulgularının bulunması, Patogenezi tam olarak bilinmemekle birlikte immünoglobülin A dediğimiz antikorların çok kıymetli rol oynadığı düşünülmektedir. Artan üretim yahut böbreklerden süzme sürecinin azalmasına bağlı olarak kanda immünoglobülin A seviyesi çoklukla artmıştır.
Tutulan organların küçük damarlarında immünoglobülin A içeren kompleks birikim ve inflamasyon görülmektedir. Hastaların 2/3’ünde geçirilmiş bir üst teneffüs yolu enfeksiyonu kıssası olması ve hastalığın teneffüs yolu enfeksiyonlarının ağır olarak görüldüğü kış ve ilkbahar aylarında daha sık görülmesi; rastlantısal olabileceği üzere enfeksiyon hastalıkları ile bağlantısı olduğunu da düşündürmektedir. Bu noktada üzerinde en fazla durulan mikroorganizma streptokoklardır.
Bunun dışında birçok viral ve bakteriyel enfeksiyon sonrasında geliştiği de bilinmektedir. Klinik olarak Henoch-Schönlein purpurası olan çabucak tüm hastalarda kalça ve alt ekstremite cildinde kan pulcuklarında düşme olmaksızın cilt altı kanamalar görülür. Daha az sıklıkta bilhassa alt ekstremite eklemlerinde romatizma ve şişlik, mide barsak tutulumuna bağlı karın ağrısı, kakada kan görülmesi, böbrek tutulumuna bağlı idrarda kan görülmesi ve idrarda protein kaçağı görülebilir.
Çoğunlukla uygun seyirli bir hastalık olan Henoch-Schönlein purpurası ender de olsa bilhassa böbrek tutulumu ya da mide barsak tutulumuna bağlı olarak mevte ya da kronik hastalıklara sebep olabilmektedir. Henoch-Schönlein purpurası’nın tedavisi temel olarak destekleyici özelliktedir. Yalnızca cilt ve eklem tutulumu olan hastaların birçoklarında yatak istirahati, hidrasyon ve ağrı kesicilerle hastalık bırakmaksızın düzelme görülürken mide-barsak, böbrek ve öteki organ tutulumlarında kortizonlu tedaviler kullanılmaktadır.
