Börek Türk mutfağı denince akıllara gelen, nefis bir hamur işi. Börek denince akan sular duruyor bizim için! Tıpkı baklava ve dolma üzere börek için daima olarak senin-benim arbedesi dönerken biz de böreğin tarihini yazalım dedik… Böreğin tarihini ve ‘başka coğrafyalarda börek var mı?’ ‘Börek Türk mü Yunan mı?’ üzere soruları merak edenler için gelin bütün bu sorulara içeriğimizde bakalım:
Bazı kaynaklar böreğin Farsça būrak بورک hamur ve etle yapılan bir yiyecek sözcüğünden türetildiğini kimi Escort Seyitnizam kaynaklarda Farsça būrak’in Türkçe börek’ten alındığını söylemektedir
Bazı kaynaklar ise börek sözünün Türkçe bükmek fiilinden türediğini söylemektedir
Yunanca boureki ve bourekaki ise bu kökenden türetilmiştir
Ortak bilinen şey ise böreğin Seyitnizam Escort Bayan Orta Asya Türkleri’nin yemek mirasına katkısı olduğu
İlk kez Orhun Abideleri’nde karşımıza çıkan yufka börek üretiminde kullanılan en temel materyal Yufka ekmeği ise taşınılabilirliği ve kolay üretimi sayesinde göçebe Türk Seyitnizam Escort topluluklarının temel besin unsurlarından biri
Orhun Yazıtları 735 Yuyka erklig tupulgalı uçuz érmiş [yufka gücü olanı delmek kolaymış]
7 Yüzyılın başlarından itibaren Türk halkları mukadderatlarını ve tarihlerini değiştirecek kitlesel bir göç hareketine başladı Natürel böreği de yanlarına alarak Orta Asya’dan batıya yanlışsız göçte dünya topraklarının neredeyse her yanına dağıldılar
Türkler gittikleri coğrafyalara kendi yemek kültürlerini de götürdüler Göktürkler Aral Denizi’ne ulaştı Hazarlar Kafkasya’ya yerleşti ve Bulgarlar bugünkü Ukrayna civarına artık böreği tanıtmışlardı
11 yüzyılın başlarında Selçuklular böreği yalnızca İran’a değil tıpkı vakitte daha evvel Bizans İmparatorluğu tarafından işgal edilen Doğu Anadolu bölgelerine de tanıtmışlardı
Tabii bu sırada böreğin formu ve içindekiler de coğrafyalara nazaran değişmeye başladı Ancak böreğin yayılmasında en büyük hisse Osmanlı İmparatorluğu’na ilişkin
Börek Osmanlı İmparatorluğu’nda en sevilen yiyeceklerden biriydi Dîvân ı Hümâyûn toplantılarında yenilen yemeklerin merkezinde börek vardı Peynirli maydanozlu tavuklu kıymalı patatesli sebzeli ıspanaklı pırasalı yahut kabaklı binbir çeşit börek saray mutfağında ve halk sofrasında afiyetle tüketilmiştir
Osmanlı İmparatorluğu Balkanlar’daki 500 yıllık hakimiyeti boyunca böreği bu coğrafyada neredeyse her bölgeye yaydı
Bu sebeple börek Yunanistan Arnavutluk Bulgaristan Sırbistan Bosna Hersek Moldova Romanya Slovenya ile birlikte Ermenistan İsrail Suudi Arabistan Cezayir ve Tunus üzere ülkelerin yemek kültürlerinde epey sevilen bir yiyecektir
Börek yayıldığı coğrafyaların mahallî mutfaklarla birleşerek yeni biçimler ve yeni isimler aldı Osmanlı işgalinin sık sık çatışmalarla dolu olduğu Bosna’da börek bir sarmal halinde pişirilmeye başlandı ve içi et peynir ıspanak yahut patatesle dolduruldu
Girit’te boureki kabak ve beyaz peynirle pişirildi Yani büsbütün coğrafyanın verdiği ürünlerle
Tatarlar ortasında çibörek kuzu soğan ve baharatlarla doldurulmuş fırınlanmış bir gözlemeye halini aldı
Kuzey Afrika kıyılarında ise böreğin çok daha farklı versiyonları oluşmaya başladı
Fotoğraftaki Tunus böreği
Hangi coğrafyada olursa olsun börek hepimizin en sevdiği yemeklerden bir tanesi
Diğer içeriklerimize de göz atmayı unutmayın
Kaynaklar: 1, 2, 3, 4.
