Kişi başına gelir en son 2013 yılında 12 bin 582 dolara kadar çıkmıştı. O günden bu yana TÜİK bilgileriyle her yıl büyüdük. Lakin kişi başına gelirimiz 9 bin 412 dolara düştü, yoksullaştık.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Türkiye iktisadının bu yılın birinci çeyreğinde yüzde 7.3 büyüdüğünü açıkladı. İnşaat dışında tüm bölümler TL bazında büyüdü. Lakin ulusal gelirimiz yılın birinci 3 ayında dolar bazında 8.8 milyar dolar, kişi başına gelirimiz de 127 dolar düştü.
179.8 MİLYAR DOLAR
Münasebetiyle dolar bazında hem ülke iktisadı küçüldü hem de vatandaşlar yoksullaştı. Kişi başına ulusal gelirin 12 bin 582 dolarla tepe yaptığı 2013 yılından bu yana Türkiye iktisadı her yıl tertipli olarak büyüyor görünmesine karşın kişi başına gelirdeki azalma 3 bin 170 dolara, TL olarak yaklaşık 52 bin TL’ye ulaştı. Kağıt üzerinde ülke büyürken çalışanların ulusal gelirden aldığı hisse yıldan yıla daha da azaldı. TÜİK bilgilerine nazaran geçen yılı yüzde 11 büyüme ile kapatan, son çeyrekte yüzde 9.1 büyüyen gayri safi yurt içi hasıla (GSYH) halkın artırımlardan adeta bunaldığı bu yılın birinci 3 ayında yüzde 7.3 büyüdü. Mevsim ve takvim tesirinden arındırılmış büyüme ise yüzde 1.2’de kaldı. GSYH TL bazında bir evvelki çeyrek periyoda nazaran 2 trilyon 313 milyar liradan 2 trilyon 496 milyar liraya yükselirken dolar bazında 198.9 milyar dolardan 179.8 milyar dolara geriledi.
127 DOLAR KAYBETTİK
Kişi başına gelir 2021 yılında 9 bin 539 dolar olmuştu. Bu yılın mart sonunda 9 bin 412 dolara geriledi. Yıllıklandırılmış olarak ulusal gelir 802 milyar 678 milyon dolardan 793 milyar 823 milyon dolara düştü. Yalnızca 3 ayda ülke iktisadı 8.8 milyar dolar, kişi başına gelirimiz de 127 dolar eridi. Hem ülke hem ferdi olarak yoksullaştık.
Hanehalkı artırımlı harcadı
Artırımlarla birlikte fiyatlarda harikulâde artışlar yaşanması halkın tüketim harcamalarının büyümesini tetikledi. Devlet ise harcamalarda kemer sıktı. Hanehalklarının tüketim harcamaları, bu yılın birinci çeyreğinde bir evvelki yılın birebir devrine nazaran yüzde 19.5 arttı. Devletin son tüketim harcamalarındaki artış ise yüzde 0.9’da kaldı. Yatırımlardaki artış yüzde 1.1’le sonlu seviyede kaldı.
İnşaat daraldı, en süratli büyüme finansta
Yılın birinci çeyreğinde en yüksek büyüme yüzde 24.2 ile finans ve sigorta faaliyetlerinde yaşadı. Bankaların yüksek büyüme sergilediği bu periyotta, çok maliyet artışları yüzünden çivi çakılamaz hale gelen inşaat dalı yüzde 7.2 ile devasa küçülme yaşadı. Akaryakıt ve gübre artırımlarının tesiri altında kalan tarım kesimi ise yüzde 0.9’luk büyümeyle en cılız büyüyen dal oldu. Bu yılın birinci çeyrek periyodunda sanayi yüzde 7.4, hizmetler yüzde 14.9, bilgi ve irtibat yüzde 16.8 büyüdü.
Ucuz ihracat yetmedi stoklarda yükseliş var
İhracat ucuz TL’ye karşın yılın birinci çeyreğinde yüzde 16.8 arttı. Birebir devirde ithalattaki artış ise yüksek seyreden döviz kuruna karşın yüzde 2.3 oldu. İhracat geçen yılın ikinci çeyreğinde yüzde 61, üçüncü çeyreğinde yüzde 25.5 ve son çeyreğinde de yüzde 20.7 artmıştı. Bu periyotta stoklarda da besbelli yükseliş yaşandı. Geçen yılın birinci çeyreğinde stokların ulusal gelirdeki hissesi yüzde 5.4, son çeyreğinde yüzde 3.9 seviyesindeyken bu yılın birinci çeyreğinde yüzde 8.9’a çıktı.
NE DEDİLER
Nureddin Nebati
‘Büyüme ve ihracatta hamdolsun güzel gidiyoruz’
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, 80’ler ve 90’larda yaşanılan yüksek enflasyonun hafızalarda derin izler bıraktığını söyleyerek, “Bu yüzden, son periyotta yaşanan kimi artışlar fiyatlama davranışlarını da orantısız bir formda bozuyor” dedi. Nebati, fiyat istikrarına büyük kıymet verdiklerini ileri sürdü. “Büyümede, istihdamda, ihracatta hamdolsun epeyce yeterli gidiyoruz” diyen Nebati, “Fiyatları yapay olarak şişirenlere tolerans göstermeyeceğiz” diye konuştu.
Rifat Hisarcıklıoğlu
TOBB Lideri’nden kapsayıcı büyüme vurgusu
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Lideri Rifat Hisarcıklıoğlu, “Maliyetlerdeki artış, tedarik problemlerine karşın üretim, yatırım için var gücümüzle çalışıyoruz” dedi. Türkiye iktisadının birinci çeyrekte yüzde 7.3 büyüdüğünü belirten TOBB Lideri Rifat Hisarcıklıoğlu toplumsal medya hesabından şu tabirlere yer verdi: “Kapsayıcı, sürdürülebilir büyüme için ek tedbirlere ve enflasyona odaklanmalıyız. El birliği, akıl birliği ile daha çok çalışma vakti.”
